MESSAGE FORUM 


TURNUSOL KAĞIDI



TURNUSOL 

http://forum.rasittunca.net/showthread.php?tid=2625

Turnusol denilen madde  
Boyar maddeler, yani renklendirici maddeler içeren bir tür karışımdır.
Turnusol karışımı, sıvı çözelti olarak oluşturulabilir
Veya turnusol kağıdı biçiminde oluşturulabilir
Rengi mavi veya kırmızı renkte olabilir
Daha çok kimya sektöründe kimyagerler tarafından kullanılır
Bir maddenin asit ya da baz olduğunu anlamak için kullanılır
Turnusol bazı kimyasallarla tepkimeye girerek renk değiştirir
Oluşan renge göre temas ettiği maddenin asit ve ya baz olduğu gösterir
Turnusol kırmızıya dönüşürse maddenin asit
Maviye dönüşürse de maddenin baz olduğunu gösterir
Renk değiştirmezse maddenin asit veya baz olmadığını gösterir
Bu maddelerde “nötr” olarak nitelendirilir
Turnusol kağıdı nasıl kullanılır
Mavi renkli turnusol kağıdı :
Nitrik, sülfürik veya hidroklorik asit gibi kuvvetli bir aside batırılırsa
Rengi koyu kırmızıya dönüşür
Sirke veya maden sodası gibi zayıf asitlere batırılırsa
Rengi şarap kırmızısına dönüşür
Kırmızı renkli turnusol kağıdı :
Amonyak veya sodyum hidroksit gibi bazlara batırılırsa
Rengi maviye dönüşür.
Turnusol nasıl elde edilir 
Turnusol bazı liken türlerinin işlemden geçmesiyle elde edilir
Liken bitkileri ezilerek lapa haline getirilip
Amonyak ve başka maddelerle karıştırıldıktan sonra
Mayalanmaya bırakılır
Mavi parçacıklar halinde turnusol oluşmaya başla
Bu turnusollar ayrılarak çözelti veya tablet haline getirilir
Bir kağıda sıvı turnusol emdirilip kurutulduktan sonra
Turnusol kağıdı elde edilir
Tablet haline getirilen turnusol da kullanılacağı zaman
Arıtılmış suyla karıştırılarak sıvı çözelti haline dönüştürülür




https://www.turkcebilgi.com/turnusol

Çözeltilerin asit veya alkaliliğini belirlemede kullanılan kimyasal bir madde
Asit çözeltisine turnusol ilave edildiğinde çözelti kırmızı
baz çözeltilerine ilave edildiği zaman ise çözeltinin rengi mavi olur

Turnusol’un pH olarak dönüm noktası 4, 5-8, 3 arasındadır.
Turnusol çözelti halinde kullanıldığı gibi kağıda emdirilerek de kullanılır.
Bu kağıda “turnusol kağıdı” denir.
Turnusol kağıdı pH’sı 7’den büyük olan çözeltilere batırılırsa kağıt mavi
pH’sı 7’den küçük (asidik) çözeltilere batırılırsa kağıt kırmızı renk alır.
Bugün turnusol kağıdı geçmişe nazaran daha az kullanılmaktadır

Turnusol kağıdı yerine bugün çeşitli pH’lara karşılık
çeşitli renkler gösteren kağıtlar kullanılıyor.
Bu renkler kırmızıyla koyu mavi renkler arasında değişmektedir.
Bu renklerin herbiri takribi bir pH göstermektedir.

Turnusol, likenlerden (Roccella, Variolaria) elde edilir.
Bu bitkiler alkolle ekstrakte edilir.
Ekstrakt, yani alkolle çekilen bitki özü hava mevcudiyetinde amonyak, soda
potasyum karbonatla muamele edilir.
Ekstraksiyonla elde edilen ilk ürün basit ß-orsinol’dür.
Sonra bu bileşik amonyakla okside olur ve quinone dönüşür

https://www.nedir.com/turnusol

Bitkilerden çıkartılan bir boyadır.
Kimyada sıvıların asit veya alkali (baz) olup olmadığını anlamaya yarar.
Turnusol emdirilmiş kağıt şeritler sıvıya daldırılır. Sıvı asitse kağıt kırmızı, alkali ise mavi renk alır. Çözeltilerin asit veya alkaliliğini belirlemede kullanılan kimyasal bir madde. Asit çözeltisine turnusol ilave edildiğinde çözelti kırmızı, baz çözeltilerine ilave edildiği zaman ise çözeltinin rengi mavi olur.

Turnusol’un pH olarak dönüm noktası 4,5-8,3 arasındadır. Turnusol çözelti halinde kullanıldığı gibi kağıda emdirilerek de kullanılır. Bu kağıda "turnusol kağıdı" denir. Turnusol kağıdı pH’sı 7’den büyük olan çözeltilere batırılırsa kağıt mavi, pH’sı 7’den küçük (asidik) çözeltilere batırılırsa kağıt kırmızı renk alır. Bugün turnusol kağıdı geçmişe nazaran daha az kullanılmaktadır..Turnusol kağıdı yerine bugün çeşitli pH’lara karşılık çeşitli renkler gösteren kağıtlar kullanılıyor.

Bu renkler kırmızıyla koyu mavi renkler arasında değişmektedir. Bu renklerin herbiri takribi bir pH göstermektedir. Turnusol, likenlerden (Roccella, Variolaria) elde edilir. Bu bitkiler alkolle ekstrakte edilir. Ekstrakt, yani alkolle çekilen bitki özü hava mevcudiyetinde amonyak, soda, potasyum karbonatla muamele edilir. Ekstraksiyonla elde edilen ilk ürün basit ß-orsinol’dür. Sonra bu bileşik amonyakla okside olur ve quinone dönüşür.

Bir damla mavi turnusol çözeltisi, nitrik, sülfürik ya da hidroklorik asit gibi kuvvetli bir aside katıldığında rengi kırmızıya döner. Sir­ke ya da maden sodası gibi zayıf asitlerde turnusol şarap kırmızısı bir renk alır. Amon­yak ya da sodyum hidroksit (sudkostik) gibi bazlarda ise kırmızı turnusol maviye dönüşür. İçinde bir damla turnusol bulunan sudkostiğe azar azar hidroklorik asit katıldığında, mavi rengin eflatuna dönüştüğü bir noktaya ulaşılır. Daha fazla asit katılırsa eflatun renk kırmızılaşır.

Turnusol ne mavi ne de kırmızı olduğu zaman, çözelti ne asit ne de bazdır ve "nötr" olarak nitelenir. Eğer bu deneyde elde edilen nötr çözelti buharlaştırılırsa geriye bilinen tuz kalır. Turnusol bazı liken türlerinden (bak. Liken) ve en çok Hollanda'da yapılır. Liken bitkileri bir teknede lapa haline getirilip amonyak ve başka maddelerle karıştırılır ve mayalanmaya bırakılır.

Mavi toz külçeleri halinde biçimlenen turnusol çözelti ya da tablet haline getirilir. Turnusol kağıdı, bir tür kurutma kağıdına turnusol çözeltisi emdirilip kurutularak elde edilir. Kuru maddeler için belirteç olarak kullanılacağı zaman, turnusol kağıdının önce arıtılmış suyla ıslatılması ge­rekir.

Turnusol kağıdı kimyada kullanılan ayıraçlardan bir tanesidir. Çözeltilerdeki asit ve bazları ayırt etmekte kullanılır. Turnusol, asitle temas ettiğinde kırmızı, bazla temas ettiğinde mavi renk verir. 
Turnusol belirli 
likenlerden (kuzukulağı) elde edilen içeriğinde orsein bulunan ve suda çözünen bir boyadır. Çözelti olarak veya bir filtre kağıdına emdirilerek kullanılır. Bu kağıda pH belirteci denir
ve maddelerin asitliğini ölçmek için kullanılır. Mavi turnusol kağıdı 
asidikortamlarda kırmızıya ve kırmızı turnusol kağıdı bazik ortamlarda (ör. Alkali) maviye döner. Renk değişimi 4,5-8,3 pH aralığında menekşe tonlarında olur (25 °C'de). Turnusolün aktif maddesi erythrolitmindir. Düşük pH değerli maddeler asit olarak ve yüksek değerliler alkali olarak adlandırılır. Sadece asit ve bazlar değil, bazı çözünen tuzlar da turnusol kağıdını mavi veya kırmızıya dönüştürür. Kuvvetli asit ve zayıf bazdan oluşan tuzlar asidik, zayıf asit ve kuvvetli bazdan oluşan tuzlar bazik özellik gösterdiğinden turnusolü boyarlar (hidroliz).

Turnusol kağıdı ile bir gazın pH derecesini ölçmek için, turnusol kağıdını ıslatmak gerekir. Gaz suda çözünür ve bu sayede tepkime olur.

En sık olan turnusol tepkimeleri kırmızı turnusolün maviye veya mavi turnusolün kırmızıya dönüşmesidir. Ancak, bunların dışında da tepkimeler vardır. Örneğin, klor gazı mavi turnusol kağıdını beyaza döndürür
( kimyasal deyimiyle, turnusol kağıdı ağarmıştır )
 
TURNUSOL YAPIMINDA KULLANILAN LİKEN NEDİR 

http://biyologlar.com/likenler-1

Likenler ya da Lichenes; başlı başına birer organizma değildirler
Mantarlar ve fotosentetik alglerden meydana gelen simbiyotik birlikteliklerdir.
Şekil ve yaşayış bakımından kendilerini oluşturan alg'lardan
ve mantarlardan tamamen ayrı bir yapı gösterirler.
Renksiz bir mantar hifinden oluşan tallusun yapısına katılan fotosentetik canlı (fotobiyont)
genellikle yeşil alg ya da bir siyanobakteridir 
fakat bazı sarı-yeşil alglerden ve kahverengi alglerden de oluştukları bilinir.
En çok Cyanophyta ve Chlorophyta'ya ait cinsler ve Xanthophyta
ve Phaeophyta'dan bazı alg türleri görülür.
Mantarlarda ise genellikle Ascomycetes ve
az olarak Basidiomycetes'e ait cinsler görülür.
Alg ve mantarın birbirleri ile birleşmeleri farklı şekillerde olabilir.
Eğer alg ve mantar dağılımı homojen tek bir tabaka şekildeyse
bu likenler : "Homeomerik liken", heterojen bir dağılım
ve farklı tabakalar varsa "Heteromerik liken" olarak isimlendirilirler.

Homeomerik likenlerde, alg ve mantar ayrı bir katman oluşturmadan birleşir, tallus jelatini andıran müsilajımsı yapıdadır.

Heteromerik likenlerde, üst kabuk katmanı (korteks) ile orta kısım arasında algler bulunur, diğer kısımlar sıkı ya da gevşek dizilmiş mantar hiflerinden oluşur. Çoğu liken bu grupta yer alır.

Likenler, birçok yerde bulunabilen organizmalardır. Morfolojilerine veya dış görünüşlerine göre göre;
Kabuksu likenler, genellikle kayalar üzerinde gelişen likenlerdir. Tallus kabuk biçimindedir. Kayaları eritebilen enzimleri bulunabilir, bu yüzden "Endolitik likenler" de denirler.
Yapraksı likenler, tallusları loblar halinde olan ve genellikle rozetler oluşturan likenlerdir.
Dalsı likenler, ağaçlar bazen de kayalar üzerinde gelişen, oldukça büyük talluslu, sık dallanma gösteren likenlerdir

Likenler Tabiatta bazı kayaların, toprakların ağaç gövde ve dallarının üzerinde yaşayan yosunlara benzeyen, köksüz, gövdesiz ve yapraksız bitkiler, Likenler bir kısım mantarlarla bazı su yosunlarının beraberce bir bütün halinde ortak yaşadığı bitkilerdir. Bu iki ayrı çeşit bitki kendine benzemeyen tamamen farklı bir organizma meydana getirirler. Herhangi birisi olmasa liken meydana gelemez. Liken, su yosunları (alg) vasıtasiyle özümleme yapar. Mantarlar da iplikleri ile suyu temin eder ve likeni bulunduğu yere tesbit eder.

Likenler, zengin bir bitki grubudur. Dünyanın hemen her bölgesinde yayılmış olarak çeşitli yetişme yerlerinde yaşarlar. Kutuplardan Ekvatora, deniz kıyısından, ovalardan dağların en yüksek yerlerine kadar hemen hemen her yerde, diğer organizmaların yaşayamayacağı yetişme yerlerinde yetişebilirler. Kızgın güneş altında (70°C) sıcağa ve çok düşük dereceli soğuğa, haftalarca süren kuraklığa dayanabilirler, dünya üzerinde de 20.000 kadar türü bulunmaktadır.

Likenlerin besin maddelerine olan ihtiyaçları azdır. Yalnız havası temiz olan yerlerde yaşayabilirler. Kirli havaya karşı çok duyarlılık gösterirler. Bunun için likenler, bir bölgenin havasının temiz olup olmadığını belirten iyi bir göstericidir.

Likenlerin yapısının büyük kısmını mantar iplikleri meydana getirir. Çoğunlukla likenin üst ve alt kısmında mantar ipliklerinden meydana gelen sıkı bir kabuk tabakası, orta kısmında ise daha gevşek bir örgü dokusu bulunur. Üst kabuk tabakasının altında suyosunları yer alır.

Likenin eşeysiz üremesini suyosunları sağlar. Eşeyli üremeyi ise sadece mantar sağlar.

Likenler çok yavaş büyürler. El büyüklüğünde bir liken, ekseriya 50 yılda meydana gelir. Çalımsı likenlerin birkaç cm yükselebilmesi ise ancak 100-200 yılda olabilir.”

Likenler, şekillerine göre üç grupta toplanabilir.

1. Kabuksu likenler: Liken tamamen ağaç kabuğuna veya kayalara tutunmuş olup, kabuk şeklinde, yassı ve sıkı bir örtü meydana getirirler. Mesela; lecanora, lecidea, rhizocarpon (harita likeni) likenleri gibi.

2. Yapraksı likenler: Liken şerit veya levha şeklinde küçük veya büyük dilimli yaprak şeklindedir. Mesela, İslanda likeni (cetraria) gibi.

3. Çalımsı likenler: İnce şerit şeklinde ve iplik şeklinde dallanmış olup, bir çalıyı andırarak ya dik olarak veya ağaçlardan aşağı doğru sarkan likenlerdir. Mesela; sakal likeni (Usnea), kadeh likeni (Cladonia) gibi.

Memleketimizde yetişen önemli likenler şunlardır:

Harita likeni: (Rhizocarpon geographicum): Kayalar üzerinde yaşayan sarımsı-yeşil renkte kabuklu likenlerdir.

Parmelia furfuraceae: Ağaçlar üzerinde yaşayan grimsi-siyah likenlerdir.

Evernia prunastri: Çok yaygındır. Meşe, kayın, gürgen, kavak ve karaağaç üzerinde yaşayan sarımsı-yeşil renkli likenlerdir.

Sakal likeni (Usnea barbata): Çam, köknar, kayın ağacı dallarından sarkan çalımsı likenlerdir.

Ciğer likeni (lobaria pulmonaria): Yaprak şeklinde, derimsi, yeşilimsi gri likenlerdir.

Kadeh likeni (Cladonia pyxidata): Orman kenarlarındaki güneşli yerlerde ve kireçli topraklarda yaşayan grimsi-yeşil kadeh şeklindeki likenlerdir.

Likenlerin kullanılışı: Likenler çok eskiden beri tıpta kullanılmıştır. Ancak bu kullanma ilmi esaslara göre değil de o zamanki kurala göre, benzetildiği hasta organının tedavisinde kullanılırdı. Mesela sakal likeni saç çıkarmada, ciğer likeni akciğer hastalıklarında kullanılmıştır.

Likenler, antibiyotik etkileri incelenmekte olan bitkilerdir. Bugün likenlerden elde edilen 60 kadar antibiyotik vardır. Bu etkisinin de, taşıdıkları liken asitlerinden ileri geldiği düşünülmektedir.

Antibiyotik maddeler çoğunlukla, cladonia, evernia, cetaria, usnea romalina cinsi türlerinden elde edilen usnik asit, vulpinik asit, evernin asidi, önemli antibiyotik asitlerdir. Usnik asit, evernin asidi ve liken yağ asitlerinin karışımından Evosin elde edilir ki bunun kuvvetli bir antibiyotik etkisi vardır. Gram (+) kokuslara karşı etkilidir. Usnik asidin sodyum tuzunun da staphylococcus, streptococcus ve mycobacteriuma karşı kuvvetli bir antibiyotik etkisi vardır.

İki liken türü, lethraria vulpina ve cetraira pinastri zehirlidir. İskandinav ülkelerinde kurtları zehirlemek için kullanılır. Bu iki liken türünden başka hiçbir liken zehirli değildir. Yalnız çoğu, ihtiva ettikleri asitlerden dolayı barsak bozukluklarına sebep olur.

Tabiatta likenlerin büyük kısmı, hayvanların besinlerini sağlar. Kuzey ülkelerinde ren geyikleri, kar altında cladonia alpestris likenini tercih ederek ararlar. Ayrıca Arktik ve Subarktik kuzey bölgelerinde bulunan İslanda likeni (Cetraria islandica), yabani mandaların, domuzların önemli yem bitkisidir. Kuzey bölgelerinde yerli halk, evcil hayvanları için bol miktarda liken toplarlar. Liken, insanlar için de yiyecek maddesi olarak kullanılır. İki kg liken unu, 1 kg buğday ununa eşittir. Orta doğunun kurak bölgelerinde ve çöllerindeki Manna likeni(kudret helvası), besin olarak kullanılan likenlerdendir. Develerin besinini temin ettiği gibi, insanlar da bundan ekmek yaparlar. Orta Asyada bu liken türünden yapılan ekmeğe Kırgız ekmeği denir.

Likenlerde az miktarda da olsa vitaminler vardır. Ren geyiği likeninde (Cladonia rangiflerina), A,C ve D vitaminleri mevcuttur.

Likenlerden sanayide de faydalanılır. Roccella tinctoria ve R. fuciformis liken türlerinden, asit, baz endikatörü olarak kullanılan turnusol mahsulü ve kağıdı yapılır. Bundan başka Orsey adı verilen yün, ipek, hatta odunu boyamada kullanılan kırmızı bir boya elde edilir. Bazı liken türleri de ortaçağdan beri parfümeride kullanılmıştır
Fransa''da bir liken türünden orman çayı adı verilen aromatik bir içecek yapılır


 





Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol